ನೇಸರ ನೋಡು…

– ಪ್ರಶಾಂತ ಸೊರಟೂರ.

ತೇರಾ ಏರಿ ಅಂಬರದಾಗೆ ನೇಸರ ನಗುತಾನೆ…

ನೇಸರ, ಸೂರ‍್ಯ ಹೀಗೆ ಹಲವು ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತ ಬಾನಂಗಳದ ಬೆರಗು, ನಮ್ಮ ಇರುವಿಕೆಗೆ, ಬಾಳ್ವಿಗೆ ಮುಕ್ಯ ಕಾರಣಗಳಲ್ಲೊಂದು. ನೇಸರನಿಂದ ದೊರೆಯುವ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡೇ ನೆಲದಲ್ಲಿರುವ ಕೋಟಿಗಟ್ಟಲೆ ಜೀವಿಗಳು ತಮ್ಮ ಬದುಕನ್ನು ಸಾಗಿಸುತ್ತಿವೆ. ಕಬ್ಬಿಗರ ನಲ್ಸಾಲುಗಳಿಗೆ ನೇಸರನ ಚೆಲುವು ಹೇಗೆ ಹುರುಪು ತುಂಬತ್ತದೋ ಅಂತದೇ ಅಚ್ಚರಿಯ ವಿಶಯಗಳನ್ನು ಅರಿಮೆಯ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಒಡಲೊಳಗೆ ನೇಸರ ಅಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಅಚ್ಚರಿಯ ವಿಶಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ ಬನ್ನಿ.

ನೇಸರ ನೆಲದಿಂದ ಸುಮಾರು 15,00,00,000 ಕಿ.ಮೀ. ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಸೆಕೆಂಡಿಗೆ ಸುಮಾರು 3,00,000 ಕಿ.ಮೀ. ವೇಗದಲ್ಲಿ ಸಾಗುವ ಬೆಳಕಿಗೆ ನೇಸರನಿಂದ ಹೊರಟು ನೆಲವನ್ನು ತಲುಪಲು ಸರಿಸುಮಾರು 8 ನಿಮಿಶ, 19 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ. ನೇಸರನ ದುಂಡಗಲ (diameter) ಸುಮಾರು 13,92,684 ಕಿ.ಮೀ. ಅಂದರೆ ಇದು ನಮ್ಮ ನೆಲದ ಸುಮಾರು 109 ಪಟ್ಟು! ನೇಸರನ ಅಳವಿ (volume) 1.41×10¹⁸ ಕಿ.ಮೀ. ಇದು ನೆಲದ ಅಳವಿಯ ಸುಮಾರು 13,00,000 ಪಟ್ಟು! ನೇಸರನ ರಾಶಿ (mass) 1.98855×10³⁰ ಕೆ.ಜಿ.ಗಳು, ಈ ರಾಶಿ ನೆಲದ ರಾಶಿಯ ಸುಮಾರು 3,33,000 ಪಟ್ಟು!

ಬುದ, ಮಂಗಳ, ನೆಲ, ಶುಕ್ರ, ಶನಿ, ಗುರು ಹೀಗೆ ಹಲವು ಬಾನಕಾಯಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವ ನೇಸರನ ಹೇರಳತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೀಗ ಅರಿವಾಗಿರಬಹುದು. ಇತರ ಬಾನಕಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಸುವ ಈ ಕೆಳಗಿನ ತಿಟ್ಟ ನೋಡಿದರೆ ನಿಮಗೆ ಇನ್ನಶ್ಟು ಅಚ್ಚರಿಯಾಗಬಹುದು.

ನೇಸರನ ಹುಟ್ಟು:

ಬಾನಂಗಳದಲ್ಲಿ ಇಶ್ಟೊಂದು ಕರಾರುವಕ್ಕಾಗಿ ಏರ‍್ಪಟ್ಟಿರುವ ’ನೇಸರ’ (Sun) ಎಂಬ ಬಾನಕಾಯದ ಹುಟ್ಟು, ಇತರ ಅರಿಲುಗಳ (ನಕ್ಶತ್ರ) ಹುಟ್ಟಿನಂತೆಯೇ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ಅರಿಮೆಯ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸುಮಾರು 4.57 ಬಿಲಿಯನ್ ವರುಶಗಳ ಹಿಂದೆ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಹೀಲಿಯಂ ಅಣುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದ ದೈತ್ಯ ಅಣುಮೋಡದ ಕುಸಿತದಿಂದ ನೇಸರ ಉಂಟಾಗಿದೆಯೆಂದು ಅರಿಗರು ಅಂದಾಜಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಕುಸಿತ ಉಂಟಾದಾಗ ಹೇರಳವಾದ ಶಕ್ತಿ ನೇಸರನ ನಡುವಿನಲ್ಲಿ ಅಡಕಗೊಂಡು, ಅಳಿದುಳಿದ ಶಕ್ತಿಯು ತಟ್ಟೆಯ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಲಕ್ಶ ಕಿ.ಲೋ.ಗಳಶ್ಟು ದೂರ ಚದುರಿ, ನೆಲವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ನೇಸರ ಏರ‍್ಪಾಟಿನಲ್ಲಿರುವ (Solar system) ಇತರ ಬಾನಕಾಯಗಳು ಉಂಟಾಗಿವೆ ಎಂಬುದು ಬಾನರಿಗರ ಅನಿಸಿಕೆ.

ಈ ಮುಂಚೆ ನೇಸರನಶ್ಟು ಹೊಳಪಿರುವ ಲೆಕ್ಕವಿಲ್ಲದಶ್ಟು ಅರಿಲುಗಳು (ನಕ್ಶತ್ರಗಳು) ಬಾನಂಗಳದಲ್ಲಿ ಇವೆಯೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿತ್ತು ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಅರಕೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿರುವುದೇನೆಂದರೆ ನೇಸರನ ಹೊಳಪು (brightness), ಹಾಲುದಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ (milkyway) ಸುಮಾರು 85% ಅರಿಲುಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಂತೆ. ಹೊಳಪಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ತಾನದಲ್ಲಿರುವ ಸಿರಿಯುಸ್ (Sirius) ನಕ್ಶತ್ರದ ಹೊಳಪಿಗಿಂತ ನೇಸರನ ಹೊಳಪು ಸುಮಾರು 13 ಬಿಲಿಯನ್ ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ!

ನೇಸರನ ಇಟ್ಟಳ:

ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಉಗುಳುವ ಬಾನುಂಡೆಯಂತೆ ಕಾಣುವ ನೇಸರನಲ್ಲಿ ಮುಕ್ಯವಾಗಿ ತಿರುಳು (core), ಸೂಸಿಕೆಯ ಹರವು (radiative zone), ಒಯ್ಯಿಕೆಯ ಹರವು (convective zone), ಬೆಳಕುಗೋಳ (photosphere), ಬಣ್ಣಗೋಳ (chromosphere), ಹೊಳಪುಗೋಳ (corona) ಎಂಬ ಬಾಗಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.

ತಿರುಳು (core): ಇದು ನೇಸರನ ನಟ್ಟನಡುವಿನ ಬಾಗ. ಈ ಒಳಬಾಗ ನೇಸರನ ಒಟ್ಟು ಅಳತೆಯ ಸುಮಾರು 20-25% ನಶ್ಟಿದೆ. ನೇಸರನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 99% ಶಕ್ತಿಯು ಈ ಬಾಗದಲ್ಲಿಯೇ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಹೇರಳವಾದ ಶಕ್ತಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ಈ ಬಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಬಿಸುಪು (temperature) ಸುಮಾರು 1,50,00,000 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ! ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅಣುಗಳ ಬೆಸುಗೆಯಿಂದಾಗಿ (nuclear fusion) ತಿರುಳಿನ ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಹೇರಳವಾದ ಶಕ್ತಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅಣುಗಳ ಬೆಸುಗೆಯ ಬಳಿಕ ಅವುಗಳು ಹೀಲಿಯಂ ಅಣುಗಳಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ. ಈ ಬೆಸುಗೆಯಲ್ಲಿ ಅಣುಗಳ ರಾಶಿಯ ಕೊಂಚ ಬಾಗ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ಮಾರ‍್ಪಡುತ್ತದೆ.

ಸೂಸಿಕೆಯ ಹರವು (radiative zone): ತಿರುಳಿನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಶಕ್ತಿ ನೇಸರನ ಮೇಲ್ಮೈವರೆಗೆ ತಲುಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಇದು ಮೊದಲ ಹಂತ. ಇಲ್ಲಿ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಹೀಲಿಯಂ ಅಣುಗಳು ಬೆಳಕಿಗಳ (photon) ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾವನ್ನು ಸೂಸಿ ಇತರ ಬಾಗಗಳಿಗೆ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಾಗಿಸುತ್ತವೆ.

ಒಯ್ಯಿಕೆಯ ಹರವು (convective zone): ಸೂಸಿಕೆಯ ಹರವಿನ ಬಳಿಕ ಬರುವ ಈ ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಅಣುಗಳು ತಮ್ಮ ಸಾಗಾಟಾದ ಮೂಲಕ ಕಾವನ್ನು (heat) ಇತರ ಬಾಗಗಳಿಗೆ ಒಯ್ಯುತ್ತವೆ. ತಿರುಳು ಮತ್ತು ಸೂಸಿಕೆಯ ಹರವಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಈ ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಬಿಸುಪು ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ. 1.5 ಕೋಟಿ ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ಇದ್ದ ಬಿಸುಪು, ಈ ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 5700 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್‍ಗೆ ಇಳಿಯುತ್ತದೆ.

ಬೆಳಕುಗೋಳ (photosphere): ಹೆಸರೇ ಸೂಚಿಸುವಂತೆ ನೇಸರನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಶಕ್ತಿ ಬೆಳಕಿನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಕಾಣುವುದು ಈ ಬಾಗದಿಂದಾಗಿಯೇ. ಅಚ್ಚರಿಯ ವಿಶಯವೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಶಕ್ತಿಯ ರೂಪವಾದ ’ಬೆಳಕು’ ನೇಸರನ ಮೇಲ್ಮೈ ಕಡೆಗೆ ಮತ್ತು ಅದರಾಚೆಗೆ ಬಾನದೆರವಿನಲ್ಲಿ (space) ಸಾಗಬಲ್ಲದು ಆದರೆ ಅದು ನೇಸರನ ಒಳಬಾಗಕ್ಕೆ ಸಾಗಲಾರದು.

ಬೆಳಕುಗೋಳದ ಬಳಿಕ ಸುಮಾರು 500 ಕಿ.ಮೀ. ವರೆಗೆ ಬಿಸುಪು (temperature) ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಿಸುಪು ನೇಸರನ ಇತರೆಡೆಗಳಿಗಿಂತ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಎನ್ನಬಹುದಾದ 4700 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ಮಟ್ಟವನ್ನು ತಲಪುತ್ತದೆ. ಬೆಳಕುಗೋಳವಾದ ಮೇಲೆ ಕಾಣುವ ಬಣ್ಣಗೋಳ, ಹೊಳಪುಗೋಳ ಮುಂತಾದ ನೇಸರನ ಇತರೆ ಬಾಗಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ನೇಸರನ ಸುತ್ತಣ (Sun’s atmosphere) ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಬಣ್ಣಗೋಳ (chromosphere): ಕಡಿಮೆ ಬಿಸುಪು ಹೊಂದಿರುವ ಬಾಗದ ಬಳಿಕ ಇರುವುದೇ ಬಣ್ಣಗೋಳ. ಸುಮಾರು 2000 ಕಿ.ಮೀ. ಆಳದಶ್ಟು ಹರಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಈ ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಬಿಸುಪು ಮತ್ತೇ ಏರತೊಡಗುತ್ತದೆ. ಈ ಬಾಗದ ಹೊರಮೈಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 20,000 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ಬಿಸುಪಿರುತ್ತದೆ. ಸೂರ‍್ಯ ಮರೆ (Solar eclipse) ಉಂಟಾದಾಗ ಈ ಬಾಗ ಬಣ್ಣದ ಮಿಂಚಿನಂತೆ ಹೊಳೆಯುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಬಣ್ಣಗೋಳ ಅಂತಾ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹೊಳಪುಗೋಳ (corona): ಇದು ಬಣ್ಣಗೋಳದ ಬಳಿಕ ಬರುವ ನೇಸರನ ಸುತ್ತಣದ ಬಾಗ. ಈ ಬಾಗದಲ್ಲಿ ಬಿಸುಪು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ ಬಿಸುಪು ಸುಮಾರು 20,00,000 ಡಿಗ್ರಿ ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ವರೆಗೆ ತಲುಪುತ್ತದೆ. ಬಣ್ಣಗೋಳ ಮತ್ತು ಹೊಳಪುಗೋಳದಲ್ಲಿ ಬಿಸುಪು ಹೆಚ್ಚಿರಲು ಕಾರಣವೇನೆಂದು ಇನ್ನೂ ಸರಿಯಾಗಿ ತಿಳಿದಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಇದಕ್ಕೆ ಆಲ್ಪವಿನ್ ಅಲೆಗಳು (Alfvén waves) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಕಾವಿನ ಅಲೆಗಳು ಕಾರಣವೆಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸೂರ‍್ಯ ಮರೆಯ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಈ ಬಾಗ ನೇಸರನ ಸುತ್ತ ಉಂಗುರದಂತೆ ಹೊಳೆಯುತ್ತದೆ.

ಹೊಳಪುಗೋಳವು ನೇಸರನ ಹೊರಬಾಗವಾಗಿದ್ದರೂ ಅದಾದ ಮೇಲೆಯೂ ಹಲವು ಲಕ್ಶ ಕಿ.ಮೀ.ಗಳಶ್ಟು ದೂರದವರೆಗೆ ನೇಸರನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಕಾವಿನ ಅಲೆಗಳು ಹಬ್ಬುತ್ತವೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಈ ಅಲೆಗಳನ್ನು ನೇಸರನ ಗಾಳಿ (Solar wind) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ನೇಸರನಲ್ಲಿರುವ ಅಡಕಗಳು:
ನೇಸರನಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿ ಉಂಟಾಗಲು ಕಾರಣವಾದ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿದೆ. ನೇಸರನಲ್ಲಿರುವ ಅಡಕಗಳ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.

ನೇಸರನ ಸಾವು:

ಹುಟ್ಟಿದ ಎಲ್ಲವೂ ಒಂದು ದಿನ ಸಾವಿಗೆ ಶರಣಾಗಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಮಾತು ಅರಿಮೆಯ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನೇಸರನಿಗೂ ತಪ್ಪಿದ್ದಲ್ಲ. ನೇಸರನಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿ ಉಂಟಾಗಲು ಕಾರಣವಾದ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅಣುಗಳು ತೀರಿದ ಮೇಲೆ, ನೇಸರ ಸಾವಿನಂಚಿಗೆ ತಲುಪಲಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ನೇಸರನ ಗಾತ್ರ ದೊಡ್ದದಾಗುತ್ತ ಹೋಗಿ ಬುದ, ಶುಕ್ರ ಮತ್ತು ಬಹುಶಹ ನೆಲದ ದೂರವನ್ನು ನುಂಗಿಹಾಕುವಶ್ಟು ಅಗಲವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಹಾ! ಈಗಲೇ ಚಿಂತಿಸಬೇಡಿ ಅದಕ್ಕಿನ್ನೂ 5.7 ಬಿಲಿಯನ್ ವರುಶಗಳು ಬೇಕು 😉

(ತಿಳಿವಿನ ಮತ್ತು ತಿಟ್ಟಗಳ ಸೆಲೆಗಳು: http://en.wikipedia.org/wiki/Sun, www.dirish.com, www.thunderbolts.info)